Wybór past do zębów dostępnych na rynku jest naprawdę bardzo szeroki. Poszczególne pasty różnią się od siebie ceną, składem i właściwościami. Jak wybrać tę najlepiej odpowiadającą naszym potrzebom?
Przeciwpróchnicze, wybielające, na nadwrażliwe zęby czy krwawiące dziąsła. Wybór past do zębów dostępnych na rynku jest naprawdę bardzo szeroki. Poszczególne pasty różnią się od siebie ceną, składem i właściwościami. Jak w gąszczu produktów przeznaczonych do mycia zębów wybrać ten najlepiej odpowiadający naszym potrzebom? Podpowiadamy w artykule.
Spis treści:
1. Pasta do zębów - jej historia sięga tysięcy lat wstecz!
2. Różne pasty na różne potrzeby
3. Przeciwpróchnicza pasta do zębów
4. Pasty wybielające
5. Pasty na nadwrażliwe zęby
6. Pasty na kamień nazębny
7. Pasty do zębów dla dzieci
8. Pasty naturalne
9. Pasty do zębów na krwawiące dziąsła
10. Pasty do protez zębowych i aparatów ortodontycznych
11. Podsumowanie
Pierwsze wzmianki o używaniu past do zębów pochodzą już ze starożytnego Egiptu. Miały one formę proszku i były tworzone z rozgniecionych na drobno muszli, łupin orzecha włoskiego, kości oraz poroża zwierząt. W innych starożytnych kulturach – Mezopotamii, Grecji oraz Rzymie – w skład proszku wchodziła m.in. kora drzewa czy zmiażdżone muszle ostryg. Dodatkowo, Rzymianie do płukania ust używali…moczu młodych Iberyjczyków! Byli bowiem przekonani, że skoro ludzka uryna tak dobrze sprawdza się przy wybielaniu tkanin, to poradzi sobie także z zębami. W średniowiecznej Europie do czyszczenia zębów stosowano już nieco inny rodzaj mieszanek – można było w nich znaleźć sproszkowane młode gałęzie drzew oraz korzenie.
Pierwsza pasta w tubce ujrzała światło dzienne dopiero w XVIII-wiecznej Anglii. Nazywała się „Crème Dentifrice” i zawierała w sobie sproszkowaną kredę, mydło oraz olejki eteryczne. W XIX wieku, wraz z intensywnym rozwojem nauk medycznych, skład pasty do zębów był unowocześniany. W 1873 roku, amerykański dentysta Dr. Washington Wentworth Sheffield, opracował pierwszą pastę do zębów w tubce, znaną jako "Dr. Sheffield's Creme Dentifrice". W jej składzie mogliśmy znaleźć sproszkowane mydło, glicerynę i proszek z kwarcu. Jednak prawdziwa rewolucja nastąpiła, gdy do past zaczęto dodawać fluor, znany ze swych antybakteryjnych i przeciwpróchniczych właściwości.
Chyba nikt z nas nie wyobraża sobie porannej toalety bez użycia pasty do zębów. Jest ona stałym elementem naszej codzienności i znajdziemy ją niemal w każdej łazience. Zawarte w niej substancje pozwalają utrzymać higienę jamy ustnej, oczyszczając zęby z płytki bakteryjnej oraz wszelkich osadów. Jednak najważniejszym zadaniem pasty do zębów jest zapobieganie rozwojowi próchnicy, z którą niestety boryka się nawet 95% dorosłych Polaków! Na rynku znajdziemy obecnie całą masę past - przeznaczonych zarówno do codziennej higieny jak dedykowanych konkretnym problemom stomatologicznym. Nic więc dziwnego, że kupujący mają często ogromny problem z wyborem właściwego produktu.
Pasta do zębów ma w sobie wiele składników. Z uwagi na funkcję jaką pełnią, możemy w nich wyróżnić: środki ścierne, środki polerujące, środki pieniące, smakowe, zagęstniki, środki konserwujące i bakteriostatyczne oraz substancje biologicznie czynne. Przyjrzyjmy się teraz poszczególnym rodzajom past do zębów, ich składom i zastosowaniu.
Pasty do zębów o działaniu przeciwpróchniczym powinny zawierać w swoim składzie fluor. Wbudowuje się on bowiem w szkliwo zębów, utwardzając tkankę i tym samym spowalniając proces próchnicowy. Ponadto fluor działa przeciwbakteryjnie. W ostatnim czasie na różnych portalach internetowych i w mediach społecznościowych krążą informacje o rzekomej szkodliwości fluoru na organizm. Czy słusznie? Czy znajdujący się w pastach do zębów fluor rzeczywiście jest tak niebezpieczny? Otóż NIE! Wszelkie doniesienia o szkodliwości fluoru są wyolbrzymiane, a ilość tego pierwiastka w produktach używanych do codziennej pielęgnacji jamy ustnej jest na tyle minimalna, że nie stanowi zagrożenia dla naszego zdrowia. Ponadto, brak jakichkolwiek badań potwierdzających negatywne skutki zdrowotne związane z użyciem past z fluorem. Optymalna dawka fluoru w paście dla osoby dorosłej powinna wynosić 1500 ppm (parts per milion).
Pasty wybielające zawierają w swoim składzie substancje ścierne. Ich zadaniem jest mechaniczne usuwanie przebarwień tworzących się na zębach. Właściwości ścierne mają m.in. takie substancje jak: wodorowęglan sodowy, wodorotlenek glinu i pirofosforany. Wybierając pastę wybielającą, warto zwrócić uwagę na tzw. współczynnik RDA, mówiący o właściwościach ściernych danego produktu. Przyjęło się, że optymalna wartość tego współczynnika w pastach wybielających do codziennego użytku powinna mieścić się w granicach 30 – 70 RDA. Stosując pasty o wyższym wskaźniku ścieralności, ryzykujemy uszkodzeniem szkliwa.
Nadwrażliwość zębów jest dość częstym problemem dentystycznym. Rozwija się powoli w następstwie różnych czynników, np. spożywania określonych pokarmów, w przebiegu chorób (m.in. refluks żołądkowo-przełykowy) lub nieprawidłowego szczotkowania zębów. Niezależnie jednak od przyczyny, nadwrażliwość zębów ma jedno źródło - jest nim odsłonięcie kanalików zębinowych. Pasty znoszące nadwrażliwość mają więc za zadanie je zamknąć. Dzieje się tak za sprawą obecnego w paście azotanu potasu, fluorek cyny lub fluorek sodu.
Odkładający się na zębach kamień to problem nie tylko estetyczny, ale również zdrowotny. Ząb pokryty dużą ilością płytki nazębnej po prostu szybciej się psuje. Jednak dzięki odpowiedniej paście jesteśmy w stanie skutecznie ją zredukować, przy okazji taka pasta będzie chronić przed ponownym osadzeniem się kamienia. Jednym ze składników dodawanych do past na kamień nazębny jest triklosan.
Zawierają mniejsze stężenie fluoru (nie powinno ono przekraczać 600 ppm) i są dostępne w różnych smakach, aby zachęcić dzieci do regularnego mycia zębów. W niektórych pastach do zębów dla dzieci fluor zostaje zastąpiony hydroksyapatytem. Tego typy pasty są przeznaczone przede wszystkim dla dzieci do 2 lat, które nie potrafią jeszcze wypluwać pasty.
Do tej grupy należą pasty, które zawierają wyłącznie naturalne składniki. Są pozbawione parabenów, SLSów (siarczan sodu) czy fluoru. Znajdziemy w nich za to takie substancje jak olejki eteryczne, węgiel aktywny, zioła czy minerały. Ale UWAGA! Ponieważ naturalne pasty do zębów nie mają w składzie fluoru, czyli składnika, który odpowiada za odbudowę szkliwa, nie powinniśmy korzystać z nich bez przerwy. Można to robić naprzemiennie z inną pastą, ale już wzbogaconą o wspomniany fluor.
Z problemem krwawiących dziąseł zmaga się duża część naszego społeczeństwa. Choć jest on często bagatelizowany, może świadczyć zarówno o nieprawidłowym szczotkowaniu zębów, jak i poważnym schorzeniu. Jednym ze sposobów radzenia sobie z problemem krwawiących dziąseł jest właśnie dobór odpowiedniej pasty do zębów. Co powinna ona zawierać? Przede wszystkim działającą przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie chlorheksydynę. W przypadku krwawiących dziąseł zalecane są również pasty ziołowe, wzbogacone szałwią i rumiankiem.
Osobom noszącym protezy zębowe lub aparaty ortodontyczne zdecydowanie trudniej jest utrzymać higienę jamy ustnej. Zarówno w protezach, jak i w elementach aparatu mogą gromadzić się resztki jedzenia, co będzie sprzyjało rozwojowi próchnicy. Ponadto osoby te narażone są – zwłaszcza na początku noszenia – na powstawanie otarć i urazów w jamie ustnej. Dlatego też potrzebują pasty stworzonej specjalnie dla nich. Przede wszystkim takiej, która będzie zabezpieczała dziąsła, a więc z dodatkiem alantoiny, aloesu oraz witaminy B5.
Podsumowując, pasta do zębów ma długą historię, a nasi przodkowie zupełnie inaczej niż my teraz dbali o higienę jamy ustnej. Obecnie na rynku dostępne są różne rodzaje past: działające przeciwpróchniczo, wybielające, przeznaczone dla osób z nadwrażliwością zębów czy krwawiącymi dziąsłami. Każda pasta ma inne składniki i właściwości, dlatego ważne jest dostosowanie rodzaju pasty do indywidualnych potrzeb.
Źródła:
1. M. Kasiak, M. Kasiak: Pasty do zębów - skład i działanie, "Farmacja Polska" 2009, T. 65, nr 9, s. 665-672.
Autor: Redakcja NEOS-Stomatologia
Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może zastąpić konsultacji stomatologicznej.
Szukasz dla siebie najlepszej pasty do zębów? Nie wiesz, jakie właściwości powinna posiadać w Twoim przypadku? Poradź się specjalistów z NEOS Stomatologia Gliwice.
Zadzwoń: +48 505 019 324
Napisz: rejestracja@neos-stomatologia.pl
