Miała ją Madonna, ma Vanessa Paradis i Georgia May Jagger. Diastema, bo to jej poświęcimy dzisiejszy artykuł, dla jednych stanowi uroczą niedoskonałość i znak rozpoznawczy, dla innych bywa źródłem ogromnych kompleksów. Czym jest owa szpara między zębami siecznymi? Czy zawsze wymaga leczenia, a jeśli tak, to jakimi metodami? Chcesz poznać odpowiedź? Zapraszamy do lektury!
Spis treści:
1. Diastema – mankament urody czy problem stomatologiczny?
2. Dlaczego powstaje diastema i jakie są jej rodzaje?
3. Jak wygląda leczenie diastemy?
4. Chirurgiczne leczenie diastemy
5. Ortodontyczne leczenie diastemy
6. Zachowawcze leczenie diastemy – licówki porcelanowe oraz bonding
7. Diastema - podsumowanie
Słowo „diastema” wywodzi się z greckiego diastasis i oznacza rozdzielenie. Najczęściej dotyczy siekaczy górnych przyśrodkowych. Jednak charakterystyczna przerwa może występować również pomiędzy innymi zębami. Taki stan określa się mianem tremy. Według różnych szacunków diastema może dotyczyć od 1,6% do nawet 24,5% dorosłych. Jest to więc problem dość powszechny. Wielu celebrytów uczyniło ze swojej diastemy znak rozpoznawczy, dla innych jest ona niczym więcej, jak defektem estetycznym. W rzeczywistości jednak szpara między jedynkami jest nieprawidłowością zębową, którą w niektórych przypadkach należy leczyć.
Diastema może przybierać różne formy w zależności od przyczyny swojego powstania. W okresie wymiany zębów mlecznych na stałe obecność przerw między zębami jest zjawiskiem całkowicie naturalnym, warunkującym prawidłowy rozwój uzębienia. Mówmy wówczas o tzw. diastemie fizjologicznej. Przerwy między zębami obserwuje się u około 98% 6-latków, 49% 11-latków i 7% 12-18-latków. Występuje ona więc ze zmniejszającą się częstotliwością u niemal wszystkich dzieci. Diastema fizjologiczna, choć często budzi niepokój wśród rodziców i bywa przyczyną wizyt w gabinecie stomatologicznym, najczęściej nie wymaga leczenia.
Innym rodzajem diastemy jest diastema prawdziwa, która powstaje na skutek przerostu wędzidełka wargi górnej lub jego nieprawidłowego przyczepu. Ponadto wyróżniamy jeszcze diastemę rzekomą (pseudodiastemę), która jest efektem różnych zaburzeń w rozwoju uzębienia - braku siekaczy bocznych, obecności dodatkowych (nadliczbowych) zębów, zbyt małej liczby zębów siecznych bocznych w szczęce lub zbyt małym rozmiarem samych zębów.
Diastemę możemy również podzielić ze względu na sposób ustawienia zębów względem siebie:
- Diastema równoległa: rozdzielone zęby są ułożone równolegle względem siebie.
- Diastema zbieżna: dolne części zębów (korony) zbliżają się do siebie, natomiast górne (korzenie) oddalają się od siebie.
- Diastema rozbieżna: korzenie zębów zbliżają się do siebie, natomiast korony oddalają.
Zacznijmy od tego, że nie każda diastema jest wadą zgryzu i w związku z tym nie każda wymaga interwencji. O patologii mówimy dopiero wtedy, gdy szpara przekracza 2 mm. Taką diastemę traktuję się już nie jako defekt estetyczny, a właśnie wadę zgryzu wymagającą leczenia. W pozostałych przypadkach, gdy diastema jest mniejsza, decyzja o leczeniu zależy od pacjenta.
Diastemę usuwa się na wiele sposobów. Wybór metody leczenia powinien być uzależniony od jej przyczyny oraz wielkości przerwy między zębami. Jeżeli diastema powstała na skutek przerośnięcia wędzidełka wargi górnej, konieczne może być jego chirurgiczne podcięcie lub wręcz całkowite wycięcie. Zabieg wykonywany jest głównie u dzieci, nie boli, ponieważ przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym.
Pacjentom z diastemą często proponowane jest leczenie ortodontyczne z użyciem stałych lub ruchomych (zdejmowanych) aparatów ortodontycznych. Ten rodzaj leczenia diastemy daje bardzo dobre efekty, pozwala na prawidłowe ustawienie wszystkich zębów oraz znaczną poprawę estetyki uśmiechu. Leczenie ortodontyczne jest jednak długotrwałe i wymaga częstych wizyt w gabinecie stomatologicznym.
Pacjenci z niewielką diastemą, którzy chcieliby poprawić estetykę swojego uśmiechu mogą zdecydować się na dwa rozwiązania: licówki porcelanowe lub tzw. bonding. Leczenie diastemy za pomocą licówek porcelanowych polega na nałożeniu na przednie zęby pacjenta cienkich płatków porcelany w celu zamaskowania przerwy między nimi. Bonding natomiast polega na zamknięciu szpary między zębami materiałem kompozytowym.
Diastema, czyli charakterystyczna szpara między jedynkami, może być zarówno problemem estetycznym jak i ortodontycznym. Wszystko zależy bowiem od przyczyny jej powstania oraz wielkości. U dzieci diastema jest stanem przejściowym, występuje fizjologicznie w okresie wymiany zębów mlecznych na stałe. Niekiedy bywa jednak wynikiem różnych patologii w obrębie jamy ustnej, np. przerośniętego wędzidełka wargi górnej czy zaburzeń w rozwoju uzębienia. Leczenie diastemy zależy od jej wielkości oraz przyczyny. Obejmuje ono metody chirurgiczne, leczenie ortodontyczne lub zachowawcze polegające na zamaskowaniu występującej u pacjenta diastemy.
Bibliografia:
1. M. Peruga: Przegląd etiologii diastem i trem – doświadczenia własne, „Ortodoncja w praktyce” 2017, nr 4, s. 7-21.
2. A. Sękowska: Diastema – problem estetyczny czy ortodontyczny? [Rozprawa doktorska], Lublin 2016.
3. M. Piskórz, I. Różyło-Kalinowska, M. Kozek i in.: Diagnostyka obrazowa diastemy – opis przypadków, „Ortodoncja w Praktyce” 2018. nr 3, s. 22-32.
Autor: Redakcja NEOS Stomatologia
Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może zastąpić konsultacji stomatologicznej.
Szukasz dobrego ortodonty w Bielsku-Białej? Zapraszamy do NEOS Stomatologia.
Nie zwlekaj! Już teraz umów wizytę.
Zadzwoń: +48 505 019 324
Napisz: rejestracja@neos-stomatologia.pl